(Bqp.vn) - Sáng 11/10, Diễn đàn Hương Sơn lần thứ 7 đã chính thức khai mạc tại thành phố Bắc Kinh (Trung Quốc). Đoàn đại biểu quân sự cấp cao Việt Nam do Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu, đã tham dự Diễn đàn. Tại phiên họp toàn thể “Vai trò của quân đội trong quản trị toàn cầu”, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đã có bài phát biểu quan trọng. Sau đây là toàn văn bài phát biểu:
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh phát biểu tại Diễn đàn. (ảnh: Bảo Trung)
Trước hết, thay mặt cho Đoàn cán bộ cấp cao Quân đội Nhân dân Việt Nam (QĐNDVN), tôi xin cám ơn Ban Tổ chức và nước chủ nhà về sự đón tiếp trọng thị và đã dành cho tôi cơ hội phát biểu tại diễn đàn an ninh quan trọng này.
Quản trị toàn cầu là một chủ đề có nhiều cách tiếp cận khác nhau nhưng tựu chung lại là những cơ chế, thể chế hợp tác trên phạm vi khu vực và toàn cầu để quản lý thế giới tốt hơn. Các cơ chế hợp tác này không chỉ giúp cho các quốc gia tìm kiếm cơ hội cùng phát triển, mà hợp tác còn là để giải quyết các bất đồng, tranh chấp và xung đột giữa các bên. Quan trọng hơn, khi tham gia vào hợp tác quản trị toàn cầu, các quốc gia phát huy vai trò trách nhiệm tập thể bên cạnh thúc đẩy lợi ích của quốc gia mình, cùng làm việc với nhau để dung hòa lợi ích quốc gia dân tộc với lợi ích chung của cộng đồng, khu vực và thế giới, tuân theo luật pháp quốc tế và những luật chơi chung được xây dựng để đem lại công bằng và lợi ích cho tất cả các bên.
Thế giới ngày nay xu thế chủ đạo là hòa bình, hợp tác và phát triển song vẫn tồn tại nhiều khác biệt về lợi ích. Tình hình chính trị và an ninh đang thay đổi nhanh chóng, phức tạp và khó lường, đặt ra những thách thức chung và vượt khỏi khả năng giải quyết đơn phương của một nước, thậm chí nhóm nước. Một thế giới đa cực trở nên phức tạp hơn, cạnh tranh ảnh hưởng nước lớn trên quy mô toàn cầu tác động sâu sắc tới các cuộc xung đột, tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, nguy cơ chiến tranh cục bộ rình rập, chạy đua vũ trang có dấu hiệu nóng lên. Cùng với đó là sự nổi lên của các vấn đề an ninh phi truyền thống như chủ nghĩa khủng bố quốc tế, an ninh mạng, di cư bất hợp pháp, an ninh biển, tội phạm có tổ chức, biến đổi khí hậu, dịch bệnh… đòi hỏi sự thay đổi trong cách ứng xử quốc tế, và vai trò của các nhân tố trong hợp tác an ninh, trong đó có quân đội, để có thể tạo ra một năng lực mới, đủ sức quản lý và ứng phó với các cuộc khủng hoảng trên phạm vi khu vực và toàn cầu.
Trong một thế giới có nhiều biến động, thay đổi và tiềm ẩn nhiều nguy cơ, thách thức như vậy, chúng ta không có lựa chọn nào tốt hơn là cùng nhau hợp tác một cách thực tâm, thực chất, dung hòa lợi ích quốc gia dân tộc với lợi ích khu vực và quốc tế. Chúng ta cần phải nêu cao tinh thần trách nhiệm chung và phát huy vai trò các nhân tố trong hợp tác xử lý các vấn đề quản trị toàn cầu, trong đó có vai trò của quân đội. Quân đội hiện nay không chỉ có vai trò giới hạn là bảo vệ độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, lợi ích quốc gia dân tộc mình mà còn có trách nhiệm thúc đẩy cùng nhau hợp tác, một mặt duy trì môi trường an ninh có lợi cho hòa bình, ổn định chung, tăng cường lòng tin, nâng cao năng lực, mặt khác cùng đấu tranh kiểm soát căng thẳng, ngăn ngừa xung đột và giải quyết tranh chấp, bất đồng. Trên thực tế, quân đội các nước đang nỗ lực vì mục tiêu chung này. Từ hoạt động Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc đang ngày càng có sự tham gia của nhiều nước, trong đó có Việt Nam, đến hợp tác quốc phòng - an ninh khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đang phát triển mạnh mẽ, nhất là trong vòng một thập niên trở lại đây, với các cơ chế hợp tác khu vực như Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN (ADMM), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN Mở rộng (ADMM+), Diễn đàn ARF, Đối thoại Shangri-la, Diễn đàn ASEAN - Nhật, Diễn đàn Xơ-un… và Diễn đàn Hương Sơn này. Tất cả đều hướng tới thúc đẩy xây dựng lòng tin chiến lược, xây dựng nhận thức chung về những nguy cơ, thách thức về an ninh đang nổi lên, tạo ra những cơ chế hợp tác hiệu quả trên thực tế. Những kết quả đạt được gần đây trong khuôn khổ ADMM và ADMM+ như việc thiết lập đường dây liên lạc giữa các Bộ trưởng Quốc phòng giữa các nước ASEAN, hay các cuộc diễn tập ADMM+ ứng phó với những thách thức an ninh phi truyền thống là rất có ý nghĩa. Tôi tin rằng, đây là những bước đi đúng hướng để quân đội các nước đóng góp vai trò to lớn hơn cho quản trị an ninh khu vực và toàn cầu. Tuy nhiên, các cơ chế hợp tác quốc phòng - an ninh hiện nay còn chưa có sự đồng bộ, thống nhất cao, chưa tạo được một hành lang pháp lý đầy đủ, chưa huy động được mọi nguồn lực cũng như chưa phát huy được đầy đủ vai trò của các thành viên, của sức mạnh tập thể để có thể tạo ra được năng lực quản trị an ninh khu vực và toàn cầu mới, đủ sức đáp ứng những thách thức đang đặt ra hiện nay.
Nhận rõ những đặc điểm trên đây về vai trò của quân đội trong bối cảnh mới, thấu hiểu giá trị của hòa bình cũng như vẫn còn đang phải giải quyết những hậu quả nặng nề và lâu dài của chiến tranh, QĐNDVN đang phát huy vai trò, thực hiện tốt chính sách quốc phòng của Việt Nam là hòa bình, tự vệ, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế, không liên minh quân sự, không đi với nước này chống nước khác. QĐNDVN kiên quyết bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, chế độ chính trị và cuộc sống của người dân, lợi ích quốc gia dân tộc. Đồng thời, chúng tôi cũng tích cực và chủ động hợp tác và đấu tranh bằng biện pháp hòa bình thông qua đối thoại với quân đội các nước trong khu vực và trên thế giới, cả song phương và đa phương, xây dựng sự tin cậy, năng lực và gắn kết, để từ đó có thể cùng nhau xử lý chín chắn các bất đồng tranh chấp, để trong mọi trường hợp thực hiện kìm chế tối đa, tránh đẩy bất đồng tranh chấp đến mức đối đầu và tuyệt đối không để xảy ra xung đột vũ trang. Việc tôn trọng và tuân thủ luật pháp quốc tế, thực hiện công khai, minh bạch trong quan hệ đối ngoại quốc phòng nói riêng và quan hệ quốc tế nói chung, bảo đảm hài hòa lợi ích quốc gia dân tộc với lợi ích chung của khu vực và quốc tế cũng luôn là sợi chỉ xuyên suốt trong chính sách quốc phòng của Việt Nam. Những đóng góp của QĐNDVN vào sự phát triển chung của hợp tác quốc phòng - quân sự giữa các nước ASEAN, giữa ASEAN và các nước đối tác, cũng như vai trò của quân đội trong xử lý vấn đề an ninh, tranh chấp trong thời gian vừa qua minh chứng rõ điều tôi nói trên đây.
Việt Nam hoan nghênh Trung Quốc tiếp tục tham gia đóng góp vai trò to lớn hơn cho hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực và thế giới. Chúng tôi ủng hộ một Trung Quốc phát triển và giàu mạnh hơn - đi cùng với vai trò trách nhiệm lớn hơn, hợp tác nhiều hơn với cộng đồng quốc tế và khu vực, phát huy hơn nữa vai trò tích cực, có trách nhiệm trong hợp tác quốc tế, đóng góp cho quản trị toàn cầu trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, gắn lợi ích của Trung Quốc với lợi ích chung của khu vực và thế giới. Những cố gắng trong việc mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế, mà Diễn đàn Hương Sơn này là một ví dụ, hay việc Hải quân các nước Tây Thái Bình Dương đạt được Bộ Quy tắc tránh va chạm bất ngờ trên biển vào năm 2014 tại Trung Quốc cho thấy nỗ lực của nước chủ nhà và cần phải được tiếp tục thúc đẩy hơn nữa, để chúng ta có thêm những dàn xếp và thỏa thuận an ninh khu vực, hỗ trợ cho luật pháp quốc tế, cũng như các thỏa thuận đã ký kết như Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) giữa Trung Quốc và ASEAN và tiến tới sớm hoàn thành Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) để duy trì luật pháp, hòa bình, ổn định trên Biển Đông, cũng như trong khu vực và toàn thế giới.
Để kết thúc bài phát biểu của mình tôi xin chuyển tới quý vị thông điệp từ phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam, Đại tướng Ngô Xuân Lịch tại Hawaii, cuối tháng 9 vừa qua: “Duy trì hòa bình, ổn định, thúc đẩy hợp tác và phát triển là lợi ích và trách nhiệm chung của các quốc gia. Quân đội các nước ASEAN và các nước đối tác của ASEAN cần nêu cao vai trò trách nhiệm, tận dụng tối đa các cơ chế hợp tác, các diễn đàn đối thoại an ninh khu vực để thúc đẩy hợp tác thực tâm, thực chất nhằm đối phó hiệu quả các thách thức an ninh đang nổi lên vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung”.
Chúc Diễn đàn Hương Sơn thành công tốt đẹp.
