(Bqp.vn) - Cách đây 40 năm, dưới sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của Đảng Nhân dân cách mạng (NDCM) Lào, nhân dân các bộ tộc Lào đã tiến hành cuộc đấu tranh anh dũng, kiên cường và đầy gian nan, thử thách, lật đổ ách thống trị thực dân, phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân, lập nên nước Cộng hòa dân chủ nhân dân (CHDCND) Lào (ngày 2/12/1975). Từ đó đến nay, dưới ngọn cờ vẻ vang của Đảng NDCM Lào, nhân dân các bộ tộc Lào khẩn trương bắt tay vào khắc phục hậu quả chiến tranh, xây dựng, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa và đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đặc biệt là trong phát triển kinh tế - xã hội gắn với đảm bảo quốc phòng - an ninh.
Một góc Thủ đô Viêng-chăn, Lào ngày nay. (ảnh: vietnamnet.vn)
Những thành tựu trong phát triển kinh tế - xã hội
Sau khi giải phóng hoàn toàn đất nước, một trong những nhiệm vụ cốt yếu, hàng đầu của nhà nước Lào là tập trung khắc phục hậu quả chiến tranh, phát triển kinh tế - xã hội, đưa nước Lào sớm thoát khỏi tình trạng kém phát triển, cải thiện đời sống nhân dân. Nhận thức rõ vị trí, vai trò của mình đối với sự nghiệp cách mạng của dân tộc, Đảng NDCM Lào sớm đề ra nhiều chủ trương, biện pháp để phát triển kinh tế - xã hội. Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng NDCM Lào lần thứ 5, khóa II (2/1978) nhấn mạnh: “Ra sức khôi phục và phát triển kinh tế, tổ chức lại sản xuất; đẩy mạnh sản xuất lương thực thực phẩm và hàng tiêu dùng, đồng thời tranh thủ viện trợ quốc tế nhằm đáp ứng các yêu cầu cần thiết của Nhà nước và của nhân dân, làm cho tình hình kinh tế tài chính và đời sống nhân dân ổn định” [1]. Theo chủ trương đó, nhân dân các bộ tộc Lào đã phát huy hết tinh thần, trách nhiệm, khai thác mọi thế mạnh, tiềm năng sẵn có vào phát triển sản xuất, từng bước đưa đất nước thoát khỏi tình trạng khó khăn sau chiến tranh. Đến năm 1980, GDP bình quân đầu người của Lào đạt 118 USD/người, đời sống nhân dân từng bước được cải thiện.
Để đưa nước Lào phát triển nhanh hơn nữa, dần hoà nhịp vào sự phát triển của khu vực, Đại hội Đảng IV (1986) Đảng NDCM Lào đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất nước. Về kinh tế - xã hội, Đại hội nhấn mạnh phải: “Từng bước tiến hành công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa nhằm xây dựng thành công cơ sở vật chất, kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội” [2]. Dưới ánh sáng của đường lối đổi mới, kinh tế Lào phát triển khá mạnh. Tổng kết 20 năm đổi mới, Nghị quyết Đại hội Đảng VIII (2006) Đảng NDCM Lào chỉ rõ: Trong 20 năm qua Lào đạt tỷ lệ tăng trưởng kinh tế bình quân 6,2%/năm, GDP tính theo đầu người tăng hơn hai lần, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng cao rõ rệt.
Đạt được kết quả ấn tượng đó, Lào đã thực thi nhiều sách lược phát triển kinh tế, trong đó nổi bật là các chính sách thu hút vốn đầu tư nước ngoài; coi trọng xây dựng đặc khu kinh tế; thúc đẩy toàn diện sáu chiến lược thương mại lớn gồm ngoại thương, sản xuất sản phẩm và quản lý xuất nhập khẩu, dịch vụ thương mại quá cảnh, phát triển thị trường và quản lý hàng hóa, phát triển nguồn nhân lực và quản lý hành chính; tăng cường hợp tác kinh tế khu vực và tích cực phát triển công nghiệp gắn với bảo vệ môi trường. Hơn nữa, đầu tư nước ngoài trực tiếp (FDI) là một trong những động lực chính đối với nền kinh tế Lào. Kể từ khi Lào thông qua Luật Đầu tư nước ngoài (1988) đến năm 2015, Lào đã thu hút được hơn 22 tỷ USD với hơn 4.500 dự án của các nhà đầu tư đến từ 54 nước và vùng lãnh thổ. Trong đó, lĩnh vực đầu tư nhiều nhất là khoáng sản với giá trị đầu tư lên đến 5,7 tỷ USD, tiếp đến là điện lực 5,1 tỷ USD, nông nghiệp 2,7 tỷ USD và dịch vụ hơn 2,3 tỷ USD. Nhằm tạo đột phá cho nền kinh tế, Lào không ngừng mở rộng hợp tác giao lưu, thúc đẩy phát triển kinh tế với nhiều nước, nhất là với Việt Nam và các đối tác ở khu vực châu Á. Việt Nam hiện tiếp tục nằm trong tốp ba nước dẫn đầu về đầu tư vào Lào với hơn 400 dự án, tổng vốn hơn 5 tỷ USD. Nhiều dự án đã đi vào hoạt động, góp phần phát triển kinh tế Lào, tạo việc làm cho hàng vạn người Lào.
Nhìn chung, trải qua bốn thập kỷ dưới sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của Đảng, nhân dân Lào đã giành nhiều thành tựu to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, giữ vững ổn định chính trị và an ninh an toàn, trật tự xã hội, vững bước trên con đường phát triển, liên tục thực hiện thắng lợi các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm, trong đó gần đây nhất là kế hoạch 5 năm lần thứ VII, giai đoạn 2011 - 2015. Đời sống nhân dân Lào không ngừng được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 6% trong năm 2015. GDP luôn tăng trưởng ở mức cao (từ 7 - 8%) trong những năm gần đây. Uy tín và vị thế của Lào ở khu vực và trên trường quốc tế không ngừng được nâng cao và sắp tới, Lào sẽ đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2016 - năm đầu tiên Cộng đồng ASEAN đi vào hoạt động.
Đi đôi với phát triển kinh tế, Lào đã đẩy mạnh phát triển các hoạt động xã hội, tạo ra sự hài hòa trong phát triển. Với chủ trương coi giáo dục là điểm mấu chốt trong việc xây dựng xã hội Lào văn minh hiện đại, ngành giáo dục Lào đã có bước tiến dài. Trên cơ sở kết quả đạt được, Báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng NDCM Lào (2011) tiếp tục nhấn mạnh, trong những năm trước mắt sẽ “lấy phát triển hệ thống giáo dục quốc dân và đào tạo con người làm trung tâm và là nhiệm vụ trọng tâm trong bước đột phá” [3].
Từ chủ trương đúng đắn đó, nếu trước đây Lào có tới 95% người dân mù chữ, hệ thống giáo dục hết sức sơ khai thì đến năm 2015, hệ thống giáo dục Lào có bước phát triển toàn diện, hoàn thành việc phổ cập giáo dục tiểu học trên toàn quốc. Hiện tại, một số huyện của Lào đã hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở và dự kiến đến năm 2025 Lào sẽ hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở trên phạm vi cả nước và tiến tới phổ cập giáo dục cấp trung học.
Cùng với giáo dục, với mục đích nâng cao hơn nữa đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, việc chăm sóc sức khỏe, xây dựng môi trường, không gian văn hóa mang đậm tính dân tộc luôn được Đảng, Nhà nước Lào chú trọng. Hàng năm, Lào tập trung xây dựng, nâng cấp các bệnh viện từ Trung ương đến địa phương, tiến hành cải tạo, nâng cấp các cơ sở khám chữa bệnh ở tuyến dưới... Bên cạnh đó, các hoạt động văn hóa, xã hội, thể dục thể thao của Lào cũng được đẩy mạnh. Ở hầu hết các bản làng, ngoài các hoạt động văn hóa truyền thống, việc xây dựng đời sống văn hóa mới đã dần xóa bỏ được các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan trong đời sống, làm cho nhân dân ngày càng tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, từ đó họ nhận thức được vai trò và trách nhiệm của mình trong xây dựng một nước Lào phồn vinh, giàu mạnh.
Những thành tựu trong bảo đảm quốc phòng - an ninh
Sau khi kết thúc 30 năm kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, nhân dân các bộ tộc Lào được sống trong hòa bình, tự do, nhưng sự đe dọa của các thế lực thù địch ở cả bên trong và bên ngoài vẫn còn rất lớn, bởi vậy hơn lúc nào hết, “... nhiệm vụ quốc phòng - an ninh vẫn là nhiệm vụ hàng đầu và quan trọng số một” [4]. Tầm quan trọng của quốc phòng, an ninh được Hội nghị Trung ương 4 (khóa II, tháng 2/1977), Đảng NDCM Lào khẳng định là phải: “Thường xuyên nâng cao cảnh giác, tăng cường lực lượng an ninh - quốc phòng, bảo vệ độc lập, thống nhất và chế độ mới, nhanh chóng đưa đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội một cách vững chắc; tích cực góp phần vào phong trào cách mạng và bảo vệ hòa bình ở Đông Nam Á và trên thế giới” [5].
Theo thời gian, Lào từng bước thoát khỏi tình trạng khó khăn và bước vào giai đoạn phát triển. Do đó, vị trí, vai trò của quốc phòng - an ninh ngày càng được Đảng NDCM Lào chú trọng. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV Đảng NDCM Lào năm 1986, ngoài việc đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất nước, đã đề ra phương hướng nhiệm vụ về công tác quốc phòng - an ninh, tập trung vào việc củng cố công tác an ninh toàn diện ở cơ sở; tổ chức thế trận quốc phòng - an ninh ở địa phương một cách chặt chẽ, tích cực củng cố nâng cao chất lượng của các lực lượng quân đội và lực lượng an ninh; kết hợp chặt chẽ giữa kinh tế và quốc phòng, kiên quyết đập tan mọi hành động phá hoại của kẻ thù, bảo vệ sự ổn định và phát triển đất nước. Tiếp đó, Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI (1996) Đảng NDCM Lào nhấn mạnh: “Coi trọng hơn nữa việc xây dựng thế trận quốc phòng nhân dân ở cơ sở... kết hợp chặt chẽ công tác quốc phòng - an ninh với phát triển kinh tế, xã hội” [6]. Đặc biệt, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng NDCM Lào (2011), lĩnh vực quốc phòng - an ninh đã được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để bảo đảm sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước Lào trong thế kỷ XXI.
Quán triệt đường lối lãnh đạo của Đảng NDCM Lào về quốc phòng và an ninh, QĐND Lào được tăng cường xây dựng củng cố về mọi mặt, không chỉ là đội quân chiến đấu mà còn là đội quân công tác, sản xuất giỏi. Sự trưởng thành và lớn mạnh của QĐND Lào đã góp phần đập tan các cuộc bạo loạn, gây rối của các lực lượng phản động, đánh trả các hành động vũ trang khiêu khích, lấn chiếm biên giới của kẻ thù, giữ vững chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Lào. Cùng với đó, lực lượng an ninh nhân dân Lào được sự giúp đỡ của quần chúng, phối hợp với chính quyền, đoàn thể các cấp đã lần lượt phát hiện, truy quét nhiều cơ sở phản động, kịp thời phát hiện và đập tan mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, bảo đảm an ninh cho các hội nghị quốc gia, quốc tế tổ chức ở Lào và cuộc sống bình yên của nhân dân Lào.
Có thể nói, trải qua 40 năm xây dựng và phát triển, nước Cộng hòa DCND Lào đã giành được nhiều thắng lợi to lớn trong phát triển kinh tế, xã hội gắn với đảm bảo quốc phòng - an ninh. Thành công đó không chỉ đưa Lào ngày càng có vị trí cao trong khu vực và trên thế giới, mà còn góp phần không nhỏ vào cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. Trong những ngày tháng lịch sử này, toàn Đảng, toàn quân và toàn thể nhân dân các bộ tộc Lào đang có những hành động thiết thực chào mừng Quốc khánh lần thứ 40. Chia sẻ niềm vui ngày hội lớn của đất nước Lào, Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc về sự giúp đỡ chí tình, chí nghĩa của Ðảng, Nhà nước và nhân dân Lào anh em dành cho sự nghiệp cách mạng của Việt Nam và nguyện làm hết sức mình vun đắp mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, sự hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam “mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững”.
[1] Ban Chỉ đạo Nghiên cứu lý luận và thực tiễn Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào: Lịch sử Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Nxb CTQG, Hà Nội.2005, tr.204.
[2] Ban Chỉ đạo Nghiên cứu lý luận và thực tiễn Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào: Lịch sử Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Nxb CTQG, Hà Nội.2005, tr.228.
[3] Đảng Nhân dân cách mạng Lào: Văn kiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Viêng-chăn.2011.
[4] Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Lào: Lịch sử Quân đội nhân dân Lào, Viêng-chăn.1996, bản dịch tiếng Việt, tr.250, Lưu Viện Lịch sử quân sự Việt Nam.
[5] Ban Chỉ đạo nghiên cứu lý luận và thực tiễn Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào: Lịch sử Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Nxb CTQG, Hà Nội.2005, tr.197.
[6] Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI Đảng Nhân dân cách mạng Lào (3/1996).
