(Bqp.vn) - Thanh niên Quân đội (TNQĐ) là một bộ phận của thanh niên cả nước đã và đang đảm nhiệm những công việc khó khăn, vất vả, đầy gian khổ hy sinh để giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hiện nay, TNQĐ đã và đang phát huy cao độ và không ngừng tỏa sáng phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” trên các lĩnh vực công tác, thông qua các chương trình hành động, các phong trào và mô hình hoạt động thiết thực góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cộng sản cho thế hệ trẻ, bồi dưỡng, đào tạo cho thanh niên có phẩm chất và năng lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trung tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam và Bí thư Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Nguyễn Long Hải trao giải Nhất cho 14 tác giả, nhóm tác giả tại Lễ Tổng kết, trao Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong quân đội lần thứ XVI. (ảnh: Nguyễn Minh)
Một số phong trào thanh niên tiêu biểu trong quân đội
Phong trào thi đua “Ba nhất” ra đời từ khi Đại đội 2 pháo binh, Đoàn Vinh Quang (Trung đoàn Pháo binh 68) đạt được danh hiệu “Ba nhất” vào ngày 18/6/1960.
Đầu năm 1960, Trung đoàn Pháo binh 68 tổ chức diễn tập bắn đạn thật ở núi Múc, Hoà Lạc để cán bộ pháo binh toàn quân học tập. Với thành tích đạt được lần đó, Trung đoàn đã được Đại tướng Nguyễn Chí Thanh biểu dương với lời ngợi khen trở thành điểm khởi nguồn cho phong trào thi đua toàn quân: Đoàn có đơn vị bắn giỏi nhất, đoàn có nhiều người, nhiều đơn vị tham gia thi nhất, đoàn có thành tích đều nhất. Đại tướng Nguyễn Chí Thanh còn khái quát thành tích của pháo binh Đoàn Vinh Quang (Trung đoàn Pháo binh 68) là đơn vị “Ba nhất” (giỏi nhất, nhiều nhất, đều nhất). Sau đó, “Ba nhất” đã được Quân uỷ Trung ương và Bộ Quốc phòng phát động thành phong trào thi đua trong toàn quân.
Cùng với các phong trào thi đua “Đại phong” trong nông nghiệp, “Duyên hải” trong công nghiệp, “Ba nhất” trong quân đội trở thành ba ngọn cờ thi đua tiêu biểu của toàn miền Bắc trong những năm đầu thập kỷ 60 của thế kỷ trước. Đây cũng là niềm tự hào của Trung đoàn Pháo binh 68, một thành tích vẻ vang góp phần tăng thêm niềm tin vào thắng lợi trong sự nghiệp cách mạng của đất nước. Tại Đại hội Thi đua yêu nước năm 1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Công nhân phất cao ngọn cờ Duyên Hải. Nông dân phất cao ngọn cờ Đại Phong. Quân đội anh hùng phất cao ngọn cờ Ba nhất. Công - nông - binh đại thi đua, đại đoàn kết, chủ nghĩa xã hội nhất định thành công, Bắc - Nam nhất định sẽ thống nhất, non sông một nhà”.
Phong trào thi đua “Ba nhất” là nhất về huấn luyện quân sự, rèn luyện kỹ thuật; nhất về gương mẫu, kỷ luật; nhất về lao động và sản xuất. “Ba nhất” không chỉ lôi cuốn tất cả các đơn vị trong toàn quân tham gia mà còn lan tỏa ra nhiều địa phương, đơn vị, góp phần to lớn củng cố khối đoàn kết công - nông - binh. Truyền thống vẻ vang “Ba nhất” chính là kết tinh xương máu, mồ hôi, trí tuệ của lớp lớp thế hệ cán bộ, chiến sỹ của Trung đoàn Pháo binh 68. Trải qua hơn 50 năm xây dựng và trưởng thành, truyền thống đó ngày càng nêu cao tinh thần khắc phục khó khăn, đoàn kết, hiệp đồng, lập công tập thể, từ phong trào đã phát triển thành “Ba nhất” của Sư đoàn, “Ba nhất” của toàn quân và đến hôm nay sẽ mãi là “Ba nhất” trong lòng nhân dân.
Phong trào “Phấn đấu xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”
Ngày 26/3/1987, tại Trung đoàn Thủ đô, Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam đã phát động phong trào TNQĐ: “Phấn đấu xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Đây là định hướng chính trị tư tưởng quan trọng, xuyên suốt của công tác Đoàn và phong trào thanh niên, là mục tiêu phấn đấu, đồng thời là nguồn cổ vũ lớn lao, niềm tự hào chính đáng của cán bộ, đoàn viên, thanh niên toàn quân. Cùng với sự đổi mới toàn diện của đất nước, phong trào “Phấn đấu xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” đã liên tục phát triển cả về bề rộng và chiều sâu. Từ sự cụ thể hóa mô hình “Chi đoàn văn hóa mới” với 3 yêu cầu: “Đẹp người - Đẹp doanh trại - Đẹp tình quân dân” phát triển thành “3 đỉnh cao quyết thắng” với: “Lý tưởng đẹp - Trách nhiệm cao; Học tập tốt - Hành động giỏi; Đoàn kết tốt - Kỷ luật nghiêm” là một quá trình nỗ lực phấn đấu của tuổi trẻ toàn quân.
Đánh giá về phong trào, Đại hội Đoàn toàn quân lần thứ VI khẳng định: Phong trào “Phấn đấu xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” đã có những đóng góp quan trọng trong sự nghiệp xây dựng quân đội trở thành lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân; góp phần tạo nên môi trường văn hoá lành mạnh để TNQĐ học tập, rèn luyện, cống hiến và trưởng thành, phát huy vai trò là trường học lớn đào luyện thanh niên phục vụ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời góp phần bồi đắp thêm giá trị văn hoá “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới.
Phong trào thi đua “Giành 3 đỉnh cao quyết thắng” của TNQĐ trong thời kỳ mới, được Đại hội Đoàn toàn quân lần thứ V (1997 - 2002) phát động, với khẩu hiệu hành động là kiên định mục tiêu lý tưởng cách mạng; xung kích, sáng tạo, tiếp bước cha anh xứng danh Bộ đội Cụ Hồ. Nội dung của phong trào là “Lý tưởng đẹp - Trách nhiệm cao”; “Học tập tốt - Hành động giỏi”; “Đoàn kết tốt - Kỷ luật nghiêm”. Yêu cầu là phải phát triển cả bề rộng (mọi tổ chức Đoàn, mọi cán bộ, đoàn viên, thanh niên) và chiều sâu (trong mọi nhiệm vụ, mọi hoạt động của đơn vị); phải hướng về cơ sở, diễn ra ở cơ sở, xuất phát từ thanh niên, vì thanh niên và của thanh niên; thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của đơn vị; rèn luyện được đoàn viên, thanh niên; củng cố tổ chức Đoàn vững mạnh.
Đánh giá về phong trào, Đại hội Đoàn toàn quân lần thứ VI (2002 - 2007) đã khẳng định: Phong trào thi đua “Giành 3 đỉnh cao quyết thắng” của TNQĐ trong thời kỳ mới đã tạo động lực và giải pháp đột phá xây dựng được nhiều mô hình, điển hình tiên tiến, động viên, cổ vũ thanh niên toàn quân thi đua lập công trên các lĩnh vực, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của quân đội. Phong trào là sự kế thừa, phát huy, phát triển và cụ thể hoá phong trào “Phấn đấu xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” của TNQĐ trong thời kỳ mới; là phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ, mang tính quần chúng rộng rãi, có nội dung toàn diện, phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng, khả năng của thanh niên và yêu cầu đổi mới công tác đoàn và phong trào TNQĐ.
Thực tiễn đã khẳng định, phong trào thi đua “Giành 3 đỉnh cao quyết thắng” đã tập trung được mọi nỗ lực của tuổi trẻ toàn quân, xung kích thực hiện các việc khó, việc mới; đăng ký đảm nhận các công trình, phần việc có ý nghĩa. Thông qua phong trào đã xuất hiện nhiều phương thức, mô hình điển hình tiên tiến xuất sắc, trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng học tập, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, nghiên cứu khoa học, lao động sản xuất, giúp đỡ nhân dân và xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Phong trào thi đua “Giành 3 đỉnh cao quyết thắng” đã góp phần xây dựng tổ chức đoàn vững mạnh và nhiều tấm gương tiêu biểu của TNQĐ trên các lĩnh vực, góp phần làm ngời sáng phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới.
Phong trào “Thanh niên Quân đội thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”
Chấp hành Chỉ thị số 138/CT-CT ngày 15/02/2008 của Thủ trưởng Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam về việc phát động phong trào “Thanh niên Quân đội thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” trong thanh niên toàn quân, ngày 01/3/2008, tại Trung đoàn 12, Sư đoàn 3, Quân khu 1 đã diễn ra lễ phát động phong trào với khẩu hiệu: “Thanh niên quân đội tiếp bước cha anh, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Mục tiêu của phong trào là: Kế tục truyền thống vẻ vang của Bộ đội Cụ Hồ, phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của tuổi trẻ thi đua rèn đức, luyện tài để cống hiến, trưởng thành, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của quân đội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong mọi tình huống. Nội dung của phong trào là tập trung: Xung kích trong học tập, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, lao động sản xuất, rèn luyện kỷ luật, xây dựng chính quy; Sáng tạo trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả công tác.
Đánh giá về phong trào, Đại hội Đoàn toàn quân lần thứ VIII (2012 -2017) khẳng định: Phong trào “Thanh niên Quân đội thi đua rèn đức luyện tài, xung kích, sáng tạo xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” đã tập trung được mọi nỗ lực của tổ chức Đoàn và tuổi trẻ toàn quân xung kích thực hiện tốt mọi nhiệm vụ, đặc biệt là những việc khó, việc mới, việc quan trọng; đăng ký đảm nhận hàng ngàn công trình, phần việc có ý nghĩa. Thông qua phong trào đã xuất hiện nhiều phương thức, mô hình điển hình tiên tiến xuất sắc, trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng học tập, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, nghiên cứu khoa học, lao động sản xuất, giúp đỡ nhân dân và xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, củng cố quốc phòng, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Phong trào “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao” và phong trào “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học công nghệ”
Đại hội Đoàn toàn quân lần thứ VIII đã tổng kết phong trào “Thanh niên Quân đội thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; đồng thời phát động phong trào mới: “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao” và phong trào “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học công nghệ”. Nội dung của phong trào là vươn lên chiếm lĩnh, xác lập những đỉnh cao mới, kỷ lục mới trong học tập, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, lao động sản xuất, rèn luyện kỷ luật, xây dựng chính quy; sáng tạo trong nghiên cứu khoa học công nghệ, có nhiều công trình khoa học, sáng kiến cải tiến kỹ thuật có hàm lượng khoa học và tính ứng dụng cao, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Mục tiêu của phong trào là kế tục và phát huy phong trào “Phấn đấu xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá; vận dụng sáng tạo phong trào “Xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phát động; phát huy vai trò xung kích, sáng tạo, sức trẻ, nhiệt huyết và tinh thần trách nhiệm của TNQĐ thi đua rèn đức, luyện tài, nghiên cứu khoa học, xác lập những đỉnh cao mới, kỷ lục mới trên từng lĩnh vực hoạt động; phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, nghiên cứu và ứng dụng có hiệu quả công nghệ mới, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
Đoàn cơ sở Trung đoàn 246, Sư đoàn 346, Quân khu 1 ký giao ước thi đua cao điểm chào mừng 65 năm Ngày Truyền thống Thanh niên Quân đội, ngày 29/11/2016. (ảnh: Thu Liên)
Tiếp tục tỏa sáng phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”
Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam và Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, trực tiếp là của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp, công tác thanh niên và hoạt động của tổ chức Đoàn trong quân đội đã phát triển ngày càng mạnh mẽ, đi vào chiều sâu và đạt hiệu quả thiết thực. Tổ chức Đoàn thanh niên thường xuyên được kiện toàn, đóng vai trò tích cực trong tập hợp, phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong mọi nhiệm vụ. Công tác giáo dục mục tiêu, lý tưởng, truyền thống, xây dựng bản lĩnh chính trị, củng cố niềm tin, bồi dưỡng lòng yêu nước và thái độ trách nhiệm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên luôn được coi trọng. Các phong trào TNQĐ đã được phát động rộng khắp, thu hút cán bộ, đoàn viên, thanh niên tham gia. Những hoạt động đó đã tạo điều kiện để thanh niên phấn đấu, rèn luyện, cống hiến và trưởng thành.
Thiếu tướng Lê Hiền Vân, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam trao bằng khen và hoa cho 12 gương mặt trẻ triển vọng toàn quân năm 2016, ngày 23.3.2017. (ảnh: Thu Liên)
Trong giai đoạn cách mạng mới, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng quân đội đặt ra nhiều khó khăn, thử thách, TNQĐ cần tiếp tục phát huy truyền thống, nỗ lực vươn lên, xung kích sáng tạo, nắm vững và thực hiện tốt những nội dung sau:
Một là, thường xuyên quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, các nghị quyết, chỉ thị của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X; nhất là các nghị quyết, chỉ thị về công tác TNQĐ trong thời kỳ mới. Bám sát mục tiêu, nhiệm vụ của cách mạng, nhiệm vụ của quân đội để xây dựng và tổ chức thực hiện thắng lợi các chương trình hoạt động đúng hướng, phù hợp với điều kiện thực tiễn của đơn vị và tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, đoàn viên, thanh niên; góp phần tích cực vào công tác xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện. TNQĐ phải luôn là lực lượng xung kích, đi đầu trong các phong trào thi đua, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị, của quân đội.
Hai là, tăng cường hơn nữa công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức về mục tiêu, lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị, lòng yêu nước, yêu XHCN, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, truyền thống vẻ vang của Đảng, của quân đội và của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, xây dựng niềm tin và bồi dưỡng kinh nghiệm chiến đấu, có kiến thức tổng hợp và chuyên sâu; năng động, sáng tạo, tự lực, tự rèn, thích ứng nhanh với thực tiễn; tu dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng, lối sống có văn hoá, trung thực, lành mạnh, đoàn kết; có ý thức tổ chức kỷ luật cao, góp phần xây dựng người TNQĐ thực sự tiêu biểu cho phẩm chất, bản lĩnh, trí tuệ của Thanh niên Việt Nam trong thời kỳ mới, đáp ứng với yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa xây dựng và phát triển đất nước.
Ba là, tổ chức tốt các phong trào hành động cách mạng để đưa cán bộ, đoàn viên, thanh niên vào rèn luyện trong thực tiễn, xung kích công tác, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của đơn vị, của quân đội, khắc phục dứt điểm những khâu yếu, mặt yếu, việc mới, việc khó, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng Quân đội nhân dân “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Tiếp tục đẩy mạnh Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” gắn với “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” bằng những việc làm cụ thể, thiết thực; giúp đỡ nhân dân xoá đói, giảm nghèo, xoá bỏ các hủ tục lạc hậu, khắc phục hậu quả thiên tai, lũ lụt… đặc biệt là đi đầu trong học tập, rèn luyện làm chủ khoa học, công nghệ, vũ khí trang bị kỹ thuật hiện đại, đẩy mạnh và nâng cao chất lượng phong trào “Sáng tạo trẻ” trong TNQĐ, góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương hiện đại hoá quân đội. Chủ động phòng ngừa và loại trừ biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”, các tác động tiêu cực, nhất là những tệ nạn xã hội và luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch đang hướng vào thanh niên.
Bốn là, tập trung xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; đặt công tác xây dựng Đoàn là một bộ phận quan trọng của công tác xây dựng Đảng, là xây dựng Đảng trước một bước; đồng thời, quan tâm hơn nữa đến hoạt động của tổ chức Đoàn, chăm lo giải quyết những nguyện vọng chính đáng của thanh niên, tạo điều kiện thời gian, vật chất và kinh phí cho Đoàn thanh niên hoạt động; tăng cường công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ Đoàn để bổ sung nguồn cán bộ trẻ cho quân đội. Mặt khác, phát huy sức mạnh của các cấp, các ngành trong và ngoài quân đội, tập trung thực hiện tốt việc dạy nghề và giải quyết việc làm cho thanh niên thực hiện nghĩa vụ quân sự và quy hoạch, đào tạo trở thành cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn từ quân nhân xuất ngũ.
Năm là, thường xuyên tranh thủ sự chỉ đạo, hướng dẫn, giúp đỡ về mọi mặt của các cơ quan chức năng trong và ngoài quân đội, cấp uỷ, chính quyền và tổ chức Đoàn thanh niên địa phương; nâng cao chất lượng hiệu quả phối hợp hoạt động với lực lượng thanh niên trên địa bàn đóng quân, làm tốt công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị, củng cố quốc phòng - an ninh, phát triển văn hoá, xã hội, thực hiện tốt chức năng “đội quân công tác”, góp phần xây dựng mối quan hệ đoàn kết quân - dân và củng cố thế trận lòng dân vững chắc.
