(Bqp.vn) - Trong Quân đội, nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, chính là “mệnh lệnh không lời”, trực tiếp truyền cảm hứng mạnh mẽ cho mọi quân nhân học tập, noi theo; qua đó, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng việc nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là của người đứng đầu. Người thường xuyên căn dặn: “Đảng viên đi trước, làng nước theo sau” và “Một tấm gương sống còn giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền” [1]. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ: “Đảng viên tự giác nêu gương để khẳng định vị trí lãnh đạo, vai trò tiên phong, gương mẫu, tạo sự lan tỏa, thúc đẩy các phong trào cách mạng” [2]. Trong bài viết “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”, cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã viết: “Đảng lãnh đạo bằng cương lĩnh, chiến lược, các định hướng về chính sách và chủ trương lớn; bằng công tác tuyên truyền, thuyết phục, vận động, tổ chức, kiểm tra, giám sát và bằng hành động gương mẫu của cán bộ, đảng viên”. Trong thời gian gần đây, Tổng Bí thư Tô Lâm thường xuyên nhấn mạnh các yêu cầu về công tác xây dựng Đảng đã rất cao, nay lại càng đòi hỏi cao hơn trước yêu cầu lãnh đạo sự nghiệp cách mạng trong kỷ nguyên mới, trong đó “cán bộ là cái gốc của mọi công việc”.
Trung tá Đặng Văn Thương, Chính ủy Sư đoàn 308, Quân đoàn 12 trò chuyện, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của chiến sĩ mới.
Trong Quân đội, nơi đề cao kỷ luật, tinh thần tập thể và tính gương mẫu thì phẩm chất nêu gương là yêu cầu đặc biệt quan trọng cần có, không thể thiếu. Tinh thần nêu gương trong Quân đội trước hết thể hiện rõ ở đội ngũ cán bộ. Một người chỉ huy không thể có uy tín, không thể lãnh đạo hiệu quả nếu bản thân thiếu gương mẫu, thiếu trách nhiệm trong lời nói và hành động. Chỉ khi người cán bộ “nói đi đôi với làm”, “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm” thì mới tạo được niềm tin và sức lan tỏa sâu rộng trong đơn vị. Có thể khẳng định rằng nêu gương là phẩm chất cốt lõi, không thể thiếu của người quân nhân cách mạng. Đó không chỉ là tiêu chuẩn đạo đức, mà còn là phương pháp giáo dục, là công cụ lãnh đạo và là nền tảng để xây dựng Quân đội vững mạnh toàn diện. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, nếu mỗi người quân nhân cách mạng, đặc biệt là đội ngũ cán bộ luôn ý thức được vai trò nêu gương của mình thì Quân đội sẽ mãi là lực lượng trung thành tuyệt đối với Đảng, Nhà nước, gắn bó máu thịt với Nhân dân, là chỗ dựa vững chắc của chế độ và là niềm tin yêu của toàn dân tộc.
Quán triệt sâu sắc các nghị quyết, quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong Quân đội đã nghiêm túc triển khai thực hiện và đạt được nhiều kết quả tích cực. Ý thức trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên trong Quân đội, nhất là đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp đã được nâng lên rõ rệt, tạo sự chuyển biến tích cực về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tác phong công tác, ý thức tổ chức kỷ luật và đoàn kết nội bộ, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, quan liêu và mọi biểu hiện tiêu cực trong đơn vị. Qua đó, không ngừng củng cố niềm tin của cán bộ, chiến sĩ Quân đội và Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Tuy nhiên, việc quán triệt, thực hiện các nghị quyết, quy định của Đảng, Quân ủy Trung ương về trách nhiệm nêu gương và vai trò gương mẫu của cán bộ, đảng viên ở một số đơn vị còn có hạn chế nhất định. Một bộ phận cán bộ, đảng viên trong Quân đội chưa quán triệt đầy đủ, sâu sắc về vị trí, vai trò, yêu cầu và nội dung, biện pháp nêu gương, dẫn đến xác định chưa rõ trách nhiệm và nghĩa vụ nêu gương; chưa thật sự mẫu mực trong lời nói, việc làm, trong rèn luyện, tu dưỡng, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, tác phong công tác, sinh hoạt; nói không đi đôi với làm, nói nhiều làm ít, lợi dụng chức quyền để trục lợi cá nhân, có hành vi tham nhũng; cá biệt đã có cán bộ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, vi phạm kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước, kỷ luật Quân đội. Họ thực sự là những “con sâu, mọt”, làm tổn hại phẩm chất, hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”, gây dư luận không tốt trong cán bộ, chiến sĩ Quân đội và Nhân dân, cần phải kiên quyết đấu tranh loại bỏ.
Hiện nay, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị triệt để lợi dụng quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và sự phát triển mạnh mẽ của cách mạng công nghệ, mặt trái của kinh tế thị trường để phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng bằng nhiều thủ đoạn hết sức tinh vi, thâm độc, hòng làm cho một số cán bộ, chiến sĩ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, phai nhạt mục tiêu, lý tưởng, dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, nhằm “phi chính trị hóa” Quân đội. Tình hình trên đặt ra những yêu cầu mới trong xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, đặc biệt là xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu. Để tiếp tục phát huy tốt vai trò nêu gương trong thời gian tới, cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì các cấp trong Quân đội cần thực hiện tốt các yêu cầu sau.
Một là, quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, của Quân ủy Trung ương về nêu gương.
Cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì các cấp thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng về nêu gương để cụ thể hóa vào cơ quan, đơn vị mình. Tiếp tục xây dựng kế hoạch thực hiện thắng lợi Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị (khóa XIII) về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Nghị quyết số 847-NQ/QUTW, ngày 28/12/2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới. Cấp ủy, chỉ huy các cấp tích cực đổi mới, xây dựng phong cách, lề lối làm việc khoa học, dân chủ, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, nói đi đôi với làm, đoàn kết, giữ vững kỷ cương, kỷ luật, kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện độc đoán, gia trưởng, tiêu cực, không lành mạnh. Tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền làm cho cán bộ, đảng viên nhận thức đầy đủ, sâu sắc những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh, học tập tấm gương đạo đức mẫu mực của Người. Trên cơ sở đó, chuyển hóa thành hành động cách mạng, đưa việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thấm sâu vào từng hoạt động của cán bộ, đảng viên, quần chúng bằng hành động, lời nói, việc làm cụ thể. Tích cực bồi dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên; thường xuyên bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ lý luận. Đồng thời, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; nâng cao tính chiến đấu, tính thuyết phục và hiệu quả trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; tăng cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng và trong đơn vị.
Hai là, cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chức năng các cấp tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức giáo dục, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về trách nhiệm nêu gương trong tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới; quan tâm, nhân rộng và phát huy điển hình tiên tiến trong thực hiện nêu gương của cán bộ, đảng viên.
Để phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ nói chung, trong tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” nói riêng, phải tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp; thường xuyên giáo dục, quán triệt để mỗi cán bộ, đảng viên nhận thức đúng về trách nhiệm nêu gương của mình trong thực hiện nhiệm vụ, trong xây dựng mối đoàn kết nội bộ đơn vị, trong xây dựng con người, xây dựng tổ chức. Đồng thời, kiên quyết đấu tranh khắc phục biểu hiện nhận thức lệch lạc, xem nhẹ việc tu dưỡng, rèn luyện, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”.
Tấm gương người tốt, việc tốt là hạt nhân, linh hồn của phương pháp nêu gương. Do đó, ở từng cơ quan, đơn vị cần nhân rộng và phát huy những tấm gương cán bộ, đảng viên tiêu biểu, mẫu mực để mọi người học tập, noi theo. Những cán bộ, đảng viên được lựa chọn phải là người thực, việc thực, có thành tích điển hình, thật sự là tấm gương sáng, tiêu biểu về đức và tài để mọi người học tập noi theo. Những tấm gương cán bộ, đảng viên trong tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” không phải tự nhiên mà có, vì vậy, đòi hỏi một mặt đó là kết quả nỗ lực, phấn đấu của bản thân mỗi người, mặt khác cấp ủy, chỉ huy ở các cơ quan, đơn vị cần phát hiện kịp thời, bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện và nhân rộng điển hình tiên tiến. Đồng thời, ngăn ngừa những biểu hiện, hành vi lệch chuẩn trong nêu gương, như: bệnh háo danh, kiêu ngạo, thích đánh bóng tên tuổi, thổi phồng thành tích,...
Ba là, mở rộng dân chủ, thường xuyên tự phê bình và phê bình; kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, phát huy vai trò trách nhiệm nêu gương của cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp; thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy định nêu gương của cán bộ các cấp.
Nêu gương là một nguyên tắc thực hành đạo đức, do vậy, mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu phải gương mẫu, tự đặt mình trong tổ chức, chịu sự giám sát của tổ chức; bởi người đứng đầu thường nắm vị trí cao của quyền lực, nếu không tự mình tu dưỡng, gương mẫu, tự giác tu dưỡng, rèn luyện thì rất dễ vi phạm, đứng trên luật pháp, tự cho mình được làm những điều mà quy định không cho phép. Thực tế cho thấy những năm qua, nhờ tiến hành tốt tự phê bình và phê bình trong nội bộ, kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống” trong công tác xây dựng Đảng ta nói chung, các tổ chức đảng trong Đảng bộ Quân đội nói riêng luôn giữ vững sự trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; nội bộ đoàn kết, phát huy được trí tuệ và thực hiện đầy đủ quyền, trách nhiệm trong bày tỏ chính kiến, quan điểm của mình đối với hoạt động lãnh đạo của Đảng. Nêu gương là chuẩn mực đạo đức, lẽ sống đã phát triển thành hành vi văn hóa, ăn sâu trong suy nghĩ, hành động, việc làm, gắn với trách nhiệm, bổn phận, đạo lý, một yêu cầu cấp thiết đối với mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là đối với cán bộ chủ trì các cấp; đồng thời là sự chuyển hóa từ nhận thức, thái độ đúng đắn thành những hành động thiết thực, cụ thể trong thực tiễn sinh hoạt công tác. Bên cạnh đó, thực tiễn cho thấy, ở đâu, khi nào công tác kiểm tra, giám sát được cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp quan tâm thì các vụ việc có dấu hiệu vi phạm của đảng viên đều được phát hiện, ngăn chặn kịp thời. Kiểm tra, giám sát là biện pháp giáo dục, chủ động phòng ngừa vi phạm, cảnh báo, răn đe, ngăn ngừa, hạn chế tình hình vi phạm kỷ luật đảng.
Mỗi cán bộ, đảng viên trong Quân đội cần luôn thấm nhuần tư tưởng “dĩ công vi thượng”, luôn đặt lợi ích của Đảng, của dân tộc, của Nhân dân lên trên lợi ích cá nhân, thực hành nêu gương trong mọi công việc, mọi lúc, mọi nơi. Qua đó, không ngừng lan tỏa giá trị, phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, trực tiếp xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, góp phần xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; luôn là “lá chắn thép” bảo vệ Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
[1] - Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tập 1, tr.284.
[2] - Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.184.
