(Bqp.vn) - Những người lính Điện Biên năm xưa nay tóc đã bạc, tuổi đã cao, nhưng hào khí của những ngày đấu tranh anh dũng, kiên cường vẫn còn in đậm trong tâm trí mỗi người.
Đã hơn 60 năm trôi qua, nhưng ký ức về trận đánh mở màn cho chiến dịch Điện Biên Phủ, trận đánh chiếm đồi Him Lam vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí của cựu chiến binh Đỗ Khắc Quý (huyện Cẩm Kê, Phú Thọ). Khi nhắc tới trận Him Lam, đôi mắt ông như sáng rực, giọng nói bỗng trở nên sôi nổi, đưa ông về những ngày tháng sục sôi của Điện Biên Phủ. Ông kể: Vào lúc 17 giờ 30 phút ngày 13/3/1954, pháo binh của ta bắt đầu bắn dữ dội vào đồi Him Lam. Lúc đó, đơn vị của tôi được triển khai cách hàng rào thứ nhất của địch hơn 100 mét. Tôi là Trung đội trưởng Trung đội 3 (Đại đội 2, Tiểu đoàn 10, Trung đoàn 148). Trung đội của tôi được giao nhiệm vụ nhanh chóng đánh chiếm lô cốt đầu cầu và tuyến hào giao thông của địch, sau đó tiến công vào trung tâm đồi Him Lam. Trận chiến đấu ngày càng khốc liệt, ta và địch giành giật nhau từng mét đất, từng ụ súng. Tôi nhận được lệnh của tiểu đoàn bằng mọi giá cùng với các hướng tiến công khác chiếm bằng được đồi Him Lam trong đêm ngày 13/3.
Kể đến đây, giọng nói của ông trùng xuống, bùi ngùi: Đại đội của tôi trong lúc đó có nhiều đồng chí hi sinh quá. Ông Quý cho biết: Sau trận Him Lam, ông tiếp tục nhận nhiệm vụ của tiểu đoàn tiến công đánh chiếm đồi A1. Trong trận quyết chiến trên đồi A1, ông bị thương và được chuyển về tuyến sau. Bồi hồi nhớ về Điện Biên, nhớ về những người đồng đội đã cùng chiến đấu trong những ngày tháng gian khó, ông xúc động chia sẻ: Tôi may mắn còn sống sót trở về sau chiến tranh. Máu của đồng đội chúng tôi đã thấm đẫm từng tấc đất Điện Biên.
CCB Nguyễn Mạnh Thê cùng những kỷ vật gắn bó với ông suốt chiến dịch Điện Biên Phủ trước khi ông tặng Bảo tàng Quân khu 2. (ảnh: baophutho.vn)
Tròn 84 tuổi, mái tóc đã bạc, khuôn mặt đã hằn in dấu vết của thời gian nhưng giọng nói của cựu chiến binh Nguyễn Mạnh Thê (phường Minh Nông, thành phố Việt Trì) vẫn khỏe khoắn. Lần giở từng trang ký ức, ông kể cho chúng tôi nghe những kỷ niệm về chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa. Năm 19 tuổi ông vào bộ đội. Đến năm 1953, ông được giao nhiệm vụ là khẩu đội trưởng Đại đội 818 (Tiểu đoàn 383, Trung đoàn 367, Đại đoàn 351 - Đoàn cao xạ pháo thủ đầu tiên của QĐND Việt Nam). Ông nhớ lại: Đầu năm 1954, tất cả được lệnh đưa súng vào trận địa chờ lệnh phát hỏa. Bộ Chỉ huy chiến dịch chỉ lệnh “Đánh nhanh, giải quyết nhanh, giải quyết trong 3 ngày, 2 đêm”. Tuy nhiên, theo lệnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Tổng Tư lệnh, Tổng Chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ, toàn bộ quân đội, vũ khí của ta rút về nơi tập kết cũ. Lúc này, các chiến sĩ Tiểu đoàn 383 tiếp tục tập luyện, củng cố lực lượng, tinh thần và ổn định tư tưởng.
Tháng 3/1954, tất cả được lệnh tiến vào trận địa nổ súng tiến công mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ, đánh và tiêu diệt địch ở đồi Him Lam (13/3/1954). Ngay hôm sau (14/3), Pháp đưa máy bay từ Hà Nội lên ném bom ở Điện Biên Phủ. Pháo cao xạ của ta được lệnh cấp trên nổ súng, bắn rơi tại chỗ 1 máy bay. Đợt 2 của chiến dịch, Tiểu đoàn 383 đóng quân ở gần Mường Thanh nhận nhiệm vụ tham gia bảo vệ Đại đoàn 316, Trung đoàn 57 của Đại đoàn 304 và khu Nam Hồng Cúm khi tiến công. Ban ngày, các chiến sĩ của tiểu đoàn chiến đấu đánh địch, ban đêm đào hào giao thông cho bộ binh của ta.
Nhớ về Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông Thê bồi hồi: Tôi vinh dự được gặp Đại tướng trong một lần, Đại tướng trò chuyện với Đại đoàn pháo cao xạ. Lúc đó, Đại tướng nói: “Phải làm sao cho máy bay của Pháp phải khiếp sợ cao xạ Việt Nam”. Lời nói của Đại tướng như tiếp thêm sức mạnh, ý chí quyết tâm của những người lính cao xạ. Chính vì thế, trong toàn chiến dịch, riêng Tiểu đoàn 383 đã bắn rơi 24 chiếc máy bay địch.
Ông kể: Tôi vẫn còn nhớ như in trận chiến đấu ở đồi Pú Hồng Mèo khi đơn vị 818 bảo vệ vùng trời của trận địa pháo 105. Hôm ấy, khoảng 12 giờ trưa, tin báo về có khoảng trên 20 máy bay bố trí thành nhiều tầng, nhiều phía ào ào bắn tới và thả bom vào trận địa, chúng nung nấu ý định tiêu diệt đơn vị của chúng tôi. Bom nổ, những khối đất tung vào hầm súng đạn, bụi đất mù mịt như sương mù mùa đông. Anh em chúng tôi không còn nhìn thấy nhau. Lúc đầu còn bắn theo máy ngắm, sau không nhìn thấy thì cứ hướng súng về tiếng réo của máy bay. Tuy nhiên, với tinh thần chiến đấu ngoan cường, chúng tôi đã bảo vệ an toàn trận địa pháo 105.
Vào thời khắc lịch sử ngày 7/5/1954, dù không trực tiếp chiến đấu đánh địch trên đồi A1, nhưng khi nghe tin thực dân Pháp đầu hàng, cảm xúc của khẩu đội trưởng Nguyễn Mạnh Thê và anh em chiến sĩ của đơn vị hết sức vui mừng, phấn khởi, cùng hát vang bài ca chiến thắng. Sau khi kết thúc chiến dịch, ngày 13/5/1954, quân ta tổ chức lễ mừng chiến thắng ở Mường Phăng, ông vinh dự thay mặt Đại đoàn 351 lên nhận Cờ Quyết chiến, Quyết thắng. Niềm xúc động dâng trào không sao kể xiết!
Sau chiến dịch Điện Biên Phủ, khẩu đội trưởng Nguyễn Mạnh Thê cùng đơn vị trở về ATK Thái Nguyên. Tháng 7/1954, thực dân Pháp buộc phải ngồi vào bàn đàm phán với ta tại Hội nghị Giơ-ne-vơ, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của quân và dân ta toàn thắng. Tiểu đoàn 383 sáp nhập vào Đại đoàn Quân tiên phong 308 về tiếp quản Thủ đô Hà Nội. Trải qua nhiều vị trí công tác ở nhiều đơn vị quân đội khác nhau, cuối năm 1959, ông xuất ngũ về địa phương.
60 năm đã qua, giờ đây, trong ngôi nhà đơn sơ của những người lính Điện Biên năm xưa tràn đầy tiếng cười của các con, các cháu, chắt. Vẫn những bộ quân phục bạc màu, những kỷ vật về một thời chiến đấu được những người lính lưu giữ cẩn thận như báu vật. Giản dị vậy thôi, nhưng họ đã làm nên một chiến thắng lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.
